Bron
Ishikawa, K. (1968) Guide to Quality Control
Ishikawa, K. (1982)
Ishikawa-diagram
Ishikawa-diagram (1982) – ook bekend als het visgraat- of oorzaak-gevolgdiagram of de root cause analyse – wordt gebruikt om de kern van een probleem te achterhalen en kwaliteitsdefecten te voorkomen. Het is een instrument om mogelijke oorzaken van een specifiek probleem te identificeren, sorteren en weer te geven.
Professor Kaoru Ishikawa was gedurende zijn gehele carrière bezig met innovatieve ontwikkelingen op het gebied van Kwaliteitsmanagement.
Ishikawa gebruikte het diagram om de oorzaken van een gebeurtenis weer te geven om aan te tonen waar problemen met de kwaliteitscontrole kunnen optreden en te bepalen welke middelen op bepaalde tijden nodig zijn.
“Think of at least four factors which influence your problem.
See if a shift in one of these causes can give you a different effect to explore.”
~ Kaoru Ishikawa
Veel ‘onderzoekers’ hebben last van tunnelvisie en de eerste verklaring die te binnen schiet wordt uitgewerkt tot een ‘oplossing’ die vaak niet effectief blijkt. De verschillende ‘graten’ suggereren dat er meerdere factoren kunnen zijn die het probleem kunnen hebben veroorzaakt. Zoek daarnaar tot je de kern te pakken hebt.
Een effectieve werkwijze
- Formuleer het probleem (uitdaging) en plaats dat in de ‘vissekop’: “ waarom….? / hoe komt het dat….?”
- Identificeer mogelijke oorzaken bijvoorbeeld door toepassing van brainstorm technieken en sorteer de items tot klusters (affinity diagram).
- Orden de oorzaken in de visgraatstructuur. Een veel gebruikte indeling is de 6M:
Mens: Wordt het probleem wel goed begrepen? Is er wel goede communicatie? Zijn de betrokkenen wel ervaren genoeg en goed genoeg opgeleid?
Machine (Machines, gereedschap & computers): Worden de juiste machines, gereedschap en software gebruikt? Kunnen deze hulpmiddelen zelf oorzaak zijn van een probleem? Zijn de machines wel veilig in het gebruik?
Metingen: Hoe meten we kwaliteit? Wat zijn de criteria? Hoe betrouwbaar zijn deze metingen? Hoe vaak vinden deze plaats?
Materialen: Welke materialen worden gebruikt? Wat is de kwaliteit hiervan?Milieu (Omgevingsfactoren): Welke invloed heeft de omgeving? Denk bijvoorbeeld aan het weer, trillingen, geluidsoverlast, hoogteverschil.
Methode: Hoe verloopt de logistiek, communicatie, labelling en het bijhouden van de administratie? Hoe zijn de processen opgesteld en worden ze ook nageleefd?
- Vraag door op genoemde oorzaken met toepassing van de 5 x Why techniek.
- Beredeneer welke grondoorzaken de belangrijkste veroorzaker zijn van het huidige probleem (Pareto-diagram)
- Ga aan de slag om de grondoorzaken weg te nemen
Het Ishikawa-diagram is tegenwoordig nog steeds een veelgebruikte tool, met name in de Analysefase van de DMAIC projectaanpak.
De visgraatstructuur is ook geschikt om het 7S-model of het GEM weer te geven.
